Γιάννης Γαραντζώτης... Περί πολιτικού πολιτισμού.

Γιάννης Γαραντζώτης., Περί πολιτικού πολιτισμού,

                         

 Η έκφραση πολιτικός πολιτισμός δεν είναι δική μου ανακάλυψη. Είναι μία έκφραση για την οποία γίνεται πολύς λόγος τα τελευταία δέκα χρόνια στη πολιτική ζωή της χώρας μας.

Αντιλαμβάνεστε άραγε το μεγάλο βάθος του όρου ή μήπως θεωρείτε πως μιλάει για ένα savoir vivre της πολιτικής ζωής? Για μένα τουλάχιστον ο όρος έχει σχέση με μια σειρά από σοβαρότατα θεσμικά και πολιτικά ζητήματα που αποτελούν στοιχεία του πολιτικού πολιτισμού μας και τα οποία έχουν άμεση σχέση και επίπτωση στο όλο οικοδόμημα της δημοκρατίας μας και κατ επέκταση και σε κάθε πολίτη. Πολιτικός πολιτισμός δηλαδή είναι πολλά περισσότερα και σοβαρότερα πράγματα απ όσα μπορούν να αντιληφθούν πολλοί πολιτικά άσχετοι και βάρβαροι, αν και ασχολούνται με τα κοινά και που θεωρούν πως ο πολιτικός πολιτισμός αρχίζει και τελειώνει στην καλή συμπεριφορά και στην αυτονόητη ευγένεια μεταξύ των πολιτικών αντιπάλων, λες και είναι απαραίτητο να γίνουν φίλοι μεταξύ τους…

Καιρός είναι να γίνει αντιληπτό πως ο όρος πολιτικός πολιτισμός είναι κάτι πολύ βαθύτερο. Δυστυχώς όμως, αυτοί οι πολιτικά βάρβαροι, βρίσκουν έδαφος στην ευρύτερη αποπολιτικοποίηση και στη γενικότερη έλλειψη πολιτικής παιδείας. Κάτι τέτοιο είναι , δυστυχώς, επιτρεπτό σε ένα περιβάλλον του οποίου ακόμα και τα πλέον διακεκριμένα στελέχη του, στερούνται των βασικών πολιτικών γνώσεων. Σχεδόν όλοι δεν θα έχουν διαβάσει στοιχειώδη κοινωνικοπολιτικά βιβλία μεγάλων στοχαστών όπως του Μαρξ, του Βέμπερ, του Ανταμ Σμιθ, του Πλάτωνα, του Αριστοτέλη και πολλών άλλων…και παρ όλα αυτά προσπαθούν να λειτουργήσουν πολιτικά μέσα από ένα πρωτόγονο εμπειρισμό, αποτέλεσμα συνήθως της επαγγελματικής τους, και κοινωνικής τους εμπειρίας, χωρίς να καταλαβαίνουν πως αυτός ο τρόπος αν και τους φαίνεται λειτουργικός δεν αποτελεί παρά τον θάνατο της πολιτικής. Αν κάποιος π.χ. ενώ στην επαγγελματική του ζωή

μπορεί να ήταν συνεταίρος με τον αδελφό του, όταν τα παιδιά του μεγάλωσαν, έκρινε πως για να τα αποκαταστήσει επαγγελματικά θα έπρεπε να διώξει τον αδελφό του και τη θέση του να την πάρουν τα παιδιά του και έτσι έκανε. Ασχολούμενος με τα κοινά, ο ίδιος άνθρωπος , θα είναι απόλυτα πεπεισμένος, όπως κάθε επικίνδυνος βλάκας, πως η λύση σε κάθε πρόβλημα είναι η ίδια. Να ποδηγετήσει κάθε πολιτικό του αντίπαλο προς την έξοδο του χώρου που θάπρεπε να συνεργάζονται Τον λαϊκίστικο αυτό τρόπο αντιμετώπισης της πολιτικής τον περνούν, δυστυχώς, και στους άλλους πολίτες, επιφέροντας έτσι αλλοίωση του πολιτικού μας πολιτισμού, στον οποίο έχει παύσει οποιαδήποτε έννοια αναζήτησης του καθαρού πολιτικού διαλόγου. Έτσι έχουμε φτάσει στο σημείο ακόμα και αυτοί που υποτίθεται πως ασχολούνται με πάθος με τα κοινά να λειτουργούν με μια ξύλινη γλώσσα και με μια συνθηματολογία που αγγίζει τα όρια του ρατσισμού, ταξινομώντας τους υπόλοιπους σαν…αριστερούς, δεξιούς, κεντρώους, κομμουνιστές, νεοφιλελεύθερους, φασίστες και με τόσους άλλους πολιτικούς προσδιορισμούς, λες και αν τους ρωτήσει κάποιος , τι είναι π.χ φασισμός και ποιος είναι ο φασίστας, ξέρουν να του πουν…Το πιο πιθανόν είναι να του απαντήσουν…<<αφού ξέρεις για τι μιλάμε, αυτά θα λέμε τώρα!>> και έτσι δεν θα έχουν δείξει τίποτε άλλο παρά την πολιτική γύμνια τους.

Η αλήθεια είναι, πως αντιμετωπίζοντας, εγώ προσωπικά, με τόση βαρύτητα τον όρο πολιτικός πολιτισμός δεν είναι δυνατό να παρακολουθώ όλα όσα συμβαίνουν γύρω μου και να μην ενοχλούμαι

Αν η ποιότητα της δημοκρατίας υστερεί, αυτό είναι επακόλουθο του ότι η διαχωριστική γραμμή μεταξύ νόμιμου και παράνομου έχει καταστεί ασαφής, αν δεν έχει και καταργηθεί εντελώς σε ορισμένες περιπτώσεις. Δυστυχώς, για πολλούς, η ανάγκη εφαρμογής του νόμου δεν θεωρείτε απόλυτη. Η ευκολία με την οποία παρανομεί κάποιος ή ανέχεται την παρανομία κάποιου άλλου που εκμεταλλευόμενο τη θέση του και εξαιτίας της πολιτικής του ασχετοσύνης φέρεται ασεβώς προς τους συνανθρώπους του., είναι ανάλογη με την απόλυτη φυσικότητα με την οποία παρανομεί ένας Υπουργός, ένας Νομάρχης, ένας Δήμαρχος. Με άλλα λόγια , οι πολιτικά βάρβαροι, με τις πράξεις τους σχετικοποιούν την ισχύ αυτού που είναι νόμιμο. Οι νόμοι ,γι αυτούς, πρέπει να βρίσκονται στην εφεδρεία και να τους εφαρμόζουν κατά περίπτωση, λογαριάζοντας τις εκάστοτε σκοπιμότητες και το κοινωνικοπολιτικό κλίμα.

Πόσο σοβαρά όμως, μπορεί να πάρει κανείς αυτούς τους πολιτικά βάρβαρους που θεωρούν πως η εφαρμογή των νόμων είναι θέμα πολιτικής απόφασης? Οι νόμοι πρέπει να είναι στη διάθεση αυτών που ασκούν εξουσία, δηλ. των δυνατότερων, ή στη διάθεση αυτών που αναζητούν ένα πιο δημοκρατικό και αξιοκρατικό σύστημα διοίκησης?

Δυστυχώς στη πράξη παρατηρείτε μια κοινή πολιτική κουλτούρα την οποία συμμερίζεται ο άρχων με τον αρχόμενο, με αποτέλεσμα η ίδια η δημοκρατία να αυτοϋπονομεύεται και τελικά να αυτοαναιρείται .

Όλη αυτή η πραγματικότητα δημιουργεί ένα πολιτικό πολιτισμό που νομιμοποιεί (υποτίθεται) ορισμένες ενέργειες. Έτσι παράνομες ενέργειες θεωρούνται νόμιμες από τους διαμορφωτές κοινής γνώμης και γίνονται ανεκτές ή ακόμα χειρότερα και αγαπητές. Η υψηλοβάθμων αυτή υπεράσπιση της παρανομίας λησμονεί ότι ο νόμος προστατεύει τα δικαιώματα τα οποία έχει ο αρχόμενος, από τις έκνομες διαθέσεις που έχει ο κατά περίπτωση ισχυρός και ισχυρός εν προκειμένω είναι αυτός που ενεργεί με βία είτε ατομικά είτε συλλογικά. Όποιος δηλ. χρησιμοποιεί τη δύναμη που του δίνει ο τίτλος του για να παρανομήσει χωρίς να τιμωρηθεί.

Όλη αυτή η πολιτική βαρβαρότητα είναι η μόνη υπεύθυνη για την βαθειά οικονομική κρίση που διανύει η χώρα μας.

Κάθε κρίση για να εμφανιστεί πρέπει να αποδομηθεί ένα ολόκληρο σύστημα μέσα στο οποίο, μία οικονομία λειτουργούσε και η αποδόμηση αυτή έχει να κάνει και με την αντίληψη που έχουν να κάνουν οι άνθρωποι για την κοινωνία, την εργασία, την σχέση των ανθρώπων στον δημόσιο χώρο, με άλλα λόγια για την αντίληψη που έχουμε για την καθημερινότητά μας και την οικονομία μας. Αυτό στην Ελλάδα φαίνεται πως συνέβη αρκετό καιρό πριν επέλθει η κρίση. Έτσι λοιπόν για να ξεπεραστεί η κρίση θα πρέπει να κτυπηθούν τα βαθύτερα αίτιά της, οι ρίζες της και όχι μόνο με πρόσκαιρα μέτρα να την ξεπεράσουμε προσωρινά. Θα πρέπει δηλ. να διαμορφώσουμε μια νέα αντίληψη που θα διέπει τις σχέσεις μας, την οικονομία μας, την καθημερινότητά μας, τους δημόσιους διαλόγους μας, όλα αυτά δηλ. που έχουν να κάνουν με τον πολιτικό πολιτισμό μας. Για να τα καταλάβουμε όμως όλα αυτά χρειάζεται πριν απ όλα  να έχουμε τον κατάλληλο χρόνο που θα μιλήσουμε γι αυτά.

Ο Αριστοτέλης ήταν αυτός που πρώτος μας είπε…<< εμείς φτιάξαμε τη γλώσσα μας και χωρίσαμε την σχόλη από την ασχολία – εργασία και το να μην εργαζόμαστε και να ασχολούμαστε με τη σχόλη το σχολιάσαμε σαν δημιουργό της πολιτικής, της αρετής και του ήθους.>>. Με πιο απλά λόγια είναι αυτό που λένε οι Μεξικανοί…<<δώσε χρόνο στο χρόνο>>. Χρειάζεται δηλ. πέρα από την απλή διαχείριση αυτών που πρέπει να γίνουν να δώσουμε χρόνο σε ένα δημιουργικό πολιτικό διάλογο . ειδικά σε αυτή τη συγκυρία της οικονομικής κρίσης χρειάζεται καταξίωση της σχόλης , ως κοινωνικού γεγονότος και όχι ως ραθυμίας-τεμπελιάς, και έτσι μέσα από ορθές κοινωνικές σχέσεις μεταξύ μας να κάνουμε ένα ειλικρινή πολιτικό διάλογο που θα μας οδηγήσει σε ένα νέο πολιτικό πολιτισμό ικανό όχι μόνο να  μας βγάλει από την βαθειά κρίση στην οποία βρισκόμαστε, αλλά και να μας εκτινάξει με δύναμη σε ένα ελπιδοφόρο μέλλον.

Η τραγωδία μας , σαν νεοέλληνες είναι πως ποτέ δεν βρήκαμε τον χρόνο να ξεκαθαρίσουμε με σαφήνεια, ποιοι είμαστε, από πού ερχόμαστε και που πάμε. Δεν είδαμε ποτέ ρεαλιστικά τα πράγματα και έτσι δεν μπόρεσαν να γεννηθούν στάσεις και δυναμικές που σήμερα δεν προβλέπονται και που μόνο αυτές μπορούν να μας γεφυρώσουν με ένα καλύτερο μέλλον.

Τα πράγματα σήμερα είναι όντως απελπιστικά!!!

Όμως μόνο μέσα από την απογοήτευση με τα κοινά μέτρα και σχήματα λογικής μπορούμε να πάμε κόντρα στο ρεύμα της απελπισίας που μας περιβάλλει.